سالهای زیادی است که از میلگردها برای ساخت سازههای عمرانی استفاده میشود. به ویژه در کشور ایران درصد بالایی از ساختمانها با کمک این مقاطع فولادی استوار میشوند. مزایای فراوانی مثل مقاومت بالا و استحکام زیاد از مهمترین دلایلی هستند که مصرف بالای این مقطع فولادی را به دنبال داشتهاند. در کنار این مزایا معایبی مثل: وزن بالا، قیمت زیاد، مقاومت کم در برابر خوردگی و غیره را هم دارند. به همین دلیل هربار روش تولید جدیدی برای بهبود خواص و رفع معایب این مقطع فولادی ابداع میشود. در ادامه این مطلب قصد داریم به شیوههای نوین تولید میلگرد، مزایا و معایب هر روش بپردازیم.
میکروآلیاژی؛ از جدیدترین روشهای تولید میلگرد
میلگردهای میکروآلیاژی به همان شیوه قدیمی نورد تولید میشوند؛ ولی با دو تفاوت اصلی. اول این که برای تولید این مقاطع مواد اولیه متفاوتی مورداستفاده قرار میگیرد. در واقع به ترکیب شمش فولادی عناصری چون: تیتانیوم، نیوبیوم و وانادیوم در حد میکرو اضافه میشود. وجود همین عناصر هم باعث ایجاد تغییرات زیادی در خواص میلگرد نهایی خواهد شد. البته این خواص تاحدی زیادی بستگی به نوع عناصر و میزان استفاده از آنها در آلیاژ دارد. با این وجود میلگردهای میکروآلیاژی معمولا استحکام کششی زیاد، کیفیت مطلوب و مقاومت بالاتری در برابر خورگی پیدا میکنند. مسلم است که در هنگام استفاده از آهن آلات تقلبی نباید انتظار هیچکدام از این خواص را داشته باشیم.
تفاوت دومی که در روش تولید میکروآلیاژی وجود دارد، به نحوه خنکسازی این مقطع فولادی برمیگردد. پس از این که فولاد تحت حرارت بالا شکل گرفت، در یک محیط با دمای سرد قرار میگیرد. به این ترتیب، به آرامی دمای خود را از دست میدهد. همین موضوع تاثیر زیادی روی افزایش مقاومت این مقطع فولادی میگذارد. بهعلاوه، این کاهش دمای تدریجی باعث میشود که تمام نقاط تقریبا همزمان با هم سرد شده و در نتیجه خواص مکانیکی و شیمیایی یکسانی پیدا کنند. یکنواختبودن مقاومت کل این مقطع فولادی باعث میشود که در برابر فشار بالای نیروهای جانبی رفتار بهتر و مقاومت بالاتری را نشان دهد. به دلیل همین کیفیت بالا است که میلگردهای میکروآلیاژی بهترین گزینه برای ساخت سازهها در مناطق زلزله خیز به شمار میروند.
در کنار تمام این مزایا، محصولات تولید شده به روش میکروآلیاژی معایبی هم دارند. بزرگترین مشکل این محصولات قیمت بالای آنها در مقایسه با تولید به روش سنتی است. البته با توجه به بهبود قابل توجه خواص میکانیکی و شیمیایی این قیمت بالا قابل پذیرش است. به ویژه، که معمولا از آلیاژی در تولید آنها استفاده میشود که مقاومت آنها را در برابر خوردگی افزایش دهد. این موضوع باعث میشود که طول عمر بالاتری پیدا میکنند و قیمت بالای آنها قابل توجیه باشد.
ترمکس؛ از شیوههای نوین تولید میلگرد
از دیگر میلگردهایی که با شیوههای جدید تولید میشوند، میتوان به ترمکسها اشاره کرد. ترمکسها با تکنولوژی QST و با هدف افزایش استحکام بدون تغییر در آلیاژ آن تولید میشوند. مراحل ساخت در روش ترمکس تا حد زیادی شبیه به عملیات نوردگرم است و فقط از نظر نحوه خنکسازی تفاوت دارد. این میلگردها بعد از گذراندن مراحل نورد گرم طی دو مرحله حرارت خود را از دست میدهند.
در مرحله اول میلگردهای پرحرارت از درون محفظهی مخصوصی عبور داده میشوند که درون آنها آب یا روغن سرد در جریان است. با این کار سطح بیرونی این مقاطع به صورت ناگهانی سرد میشود، در صورتی که هنوز لایههای درونی آن حرارت بالایی دارند. در این مرحله سطح این مقطع فولادی بسیار سخت و شکننده است. به همین دلیل هنوز برای استفاده نهایی آماده نیست. بنابراین، این مقاطع رو به بسترهای خنککننده هدایت میشوند. در این بسترها به مرور زمان که حرارت از مرکز به سطح آن انتقال پیدا میکند. به این ترتیب، از سختی و شکنندگی میلگرد کاسته میشود.
علاوه بر تفاوت در نحوه تولید، میلگردهای ترمکس از نظر آلیاژی هم با میزان کربن کمتری در مقایسه با میلگردهای معمول ساخته میشود. در نتیجه این تفاوتها میلگردی به دست میآید که دارای مزایا و معایب زیر خواهد بود:
وزنکمتر:
استفاده کمتر از کربن روی وزن میلگرد ترمکس اثر میگذارد. برای اطلاع دقیقتر میتوانید به جدول اشتال مراجعه کنید. و یا برای مطالعه روش های محاسبه وزن میلگرد جهت استعلام قیمت بر روی این لینک کلیک کنید.
کاهش هزینههای تولید:
استفاده از میزان کربن کمتر، خنکسازی و تولید سریعتر باعث کاهش هزینههای تولید میشود. بدیهی است که این موضوع کاهش قیمت میلگرد ترمکس را هم به همراه داشته باشد. کارخانه راد همدان یکی از کارخانهجات معتبر در کشور است که از روش های نوین برای تولید محصولات خود استفاده میکند. به همین دلیل بیشتر مشتریان به دنبال این موضوع هستندکه چطور قیمت میلگرد راد همدان را به سودآورترین مقدار خریداری کنیم؟
افزایش انعطافپذیری و جوشپذیری:
از دیگر مزایای میلگردهای ترمکس انعطاف و جوشپذیری بالای آنهاست که در اثر استفاده کمتر از کربن به دست میآید.
کاهش کیفیت:
با این که استفاده کمتر از عنصر کربن مزایای زیادی به میلگرد ترمکس میبخشد؛ اما معایبی هم به همراه دارد. مهمترین آنها کاهش کیفیت نهایی مقطع فولادی است. علاوه بر این خنکسازی ناگهانی در روش تولید ترمکس هم عدم یکنواختی خواص مکانیکی نقاط مختلف این محصول را به همراه دارد. به همین دلیل استفاده از میلگرد ترمکس برای ساخت سازهها در مناطق جغرافیایی زلزلهخیز به هیچعنوان توصیه نمیشود. البته این موضوع به معنی استحکام بسیار پایین یا ناکافی میلگردهای ترمکس نیست.
جدول اشتال در صنعت فولاد و ساختمان
جدول اشتال در صنعت فولاد و ساختمان ابزاری بسیار مهم برای شناسایی انواع مقاطع فولادی و خواص آنهاست. این جدول بهصورت یک جدول مرجع برای مهندسان و طراحان ساختمان و همچنین تولیدکنندگان میلگرد و فولاد استفاده میشود.
این جدول، شامل اطلاعاتی درباره ویژگیهای مختلف میلگردها مانند اندازه، وزن، شکل، مقاومت، استحکام و سایر خصوصیات است. اطلاعات موجود در جدول اشتال به مهندسان و طراحان ساختمان کمک میکند تا بتوانند انواع میلگردهای مختلف را برای کاربردهای مختلف در ساخت و ساز استفاده کنند و بهترین انتخاب را انجام دهند.
همچنین، جدول اشتال در صنعت فولاد به تولیدکنندگان میلگرد کمک میکند تا میلگردهای مناسب برای کاربردهای مختلف را تولید و عرضه کنند و بتوانند با استفاده از ویژگیهای مختلف میلگردها، محصولات خود را بهبود بخشند.
میلگردهای میکروآلیاژی یا ترمکس کدامیک را انتخاب میکند؟
در این مطلب با 2 شیوه نوین تولیدی برای این مقاطع فولادی پر استفاده آشنا شدید. دانستید که در روش میکروآلیاژی با تغییر در آلیاژ مواد اولیه ساخت، میلگردهایی با مقاومت و کیفیت بالاتر به دست میآیند. البته این ویژگیها افزایش قیمت میلگردهای میکروآلیاژی را هم در پی دارند. روش دوم که معرفی کردیم، شیوه تولید با تکنولوژی ترمکس است. میلگردهای ترمکس مقاومت، انعطافپذیری و جوشپذیری بالا و قیمت مناسبی دارند. با اینوجود، به دلیل کیفیت پایینتر مناسب برای استفاده در مناطق زلزله خیز نیستند.
شما در پروژه خود از کدام نوع میلگرد استفاده میکنید؟